Voldoen aan wet- en regelgeving

2023 stond onder meer in het teken van de inwerkingtreding van het Besluit ongerichte reclame kansspelen op afstand. Daarnaast deed de Kansspelautoriteit onderzoek naar de invulling van de zorgplicht bij verschillende aanbieders van online kansspelen, waaronder TOTO Online B.V. Mede naar aanleiding van dit onderzoek zal de Kansspelautoriteit haar Beleidsregels verantwoord spelen in 2024 aanpassen.

Managementaanpak

Nederlandse Loterij heeft de verantwoordelijkheid om te voldoen aan wet- en regelgeving. Iedere medewerker speelt daarin een rol en dient de voor zijn of haar werkzaamheden relevante regels en het bijbehorende interne beleid, te kennen en toe te passen. Medewerkers worden hierin getraind met verplichte e-learning modules en bewustwordingssessies.

Zodra nieuwe regelgeving zich aandient, informeert de afdeling Compliance de betrokken afdelingen en teams. En als dat nodig is, vertaalt Compliance de regelgeving naar intern beleid. Controle op de correcte toepassing van dit beleid vindt via het interne toezicht plaats.

De verantwoordelijkheid voor het interne toezicht op het voldoen aan wet- en regelgeving ligt bij de Intern Toezicht Functionarissen. Er zijn binnen het interne toezicht verschillende kennisgebieden, zoals Finance, Fraud & Payments, Responsible Gaming en Reclame. Voor ieder gebied is een Intern Toezicht Functionaris aangewezen. Deze monitort de naleving van wet- en regelgeving binnen het eigen kennisgebied. De Compliance Officer ziet toe op dit proces en ondersteunt de Intern Toezicht Functionarissen waar nodig. Bevindingen worden gerapporteerd en opgevolgd. We maken daarbij gebruik van Cerrix, een tool voor governance, risk en compliance.

Vanwege het interne toezicht voerden we in 2023 een risico-inventarisatie uit van alle verplichtingen voor kansspelen op afstand. Daarbij werden beheersmaatregelen geformuleerd en controles opgenomen in Cerrix. Door op deze manier toe te zien op de naleving van regelgeving, versterkt Nederlandse Loterij de compliance verder.

Waar we de gelegenheid krijgen en het relevant is voor Nederlandse Loterij, denken we mee over nieuwe regelgeving. Zo nemen we deel aan consultaties als er wet- en regelgeving in de maak is. Hierdoor hebben we vroegtijdig inzicht in de mogelijke impact van nieuwe regels en kunnen we daarop anticiperen.

Voortgang in 2023

Besluit Orka

De markt voor online kansspelen stond in 2023 opnieuw volop in de aandacht, zowel bij de politiek als in de media. Het Besluit ongerichte reclame kansspelen op afstand (Orka) trad per 1 juli 2023 in werking. Daarnaast werd ook de Reclamecode Online Kansspelen aangepast. Het verbod op ongerichte reclame heeft als doel reclame voor online kansspelen te verminderen en wil ook zo veel mogelijk voorkomen dat deze reclame groepen zoals jongvolwassenen en minderjarigen bereikt. Dit zou het risico op verslaving onder deze groepen moeten terugdringen. Reclame op televisie en radio en in kranten en tijdschriften is daarom per 1 juli 2023 verboden. Reclame op openbare plaatsen, zoals billboards en abri’s en in voor het publiek toegankelijke gebouwen, zoals speelcasino’s, speelautomatenhallen, bioscopen en cafés, is ook niet langer toegestaan. TOTO was al vóór 1 juli 2023 niet meer zichtbaar op deze openbare plaatsen, omdat wij ons houden aan zowel de Reclamecode Online Kansspelen als de aanvullende afspraken met de minister voor Rechtsbescherming. Adverteren via bijvoorbeeld internet en sociale media is, onder strenge voorwaarden, nog wel toegestaan voor online kansspelen.

Nederlandse Loterij besteedde veel tijd en aandacht aan het implementeren van het Besluit Orka. Het is namelijk niet eenvoudig om de ingewikkelde wetgeving, waaronder toepassing van de cumulatieve voorwaarden die gelden voor reclame via onder andere internet, naar de praktijk te vertalen. Nadere richtlijnen vanuit de Kansspelautoriteit dragen bij aan een betere implementatie. Naar aanleiding van het Besluit Orka hielden we binnen Nederlandse Loterij diverse bewustwordingssessies.

Informatievorderingen Kansspelautoriteit

De Kansspelautoriteit stuurde in 2023 verschillende informatievorderingen aan aanbieders van online kansspelen. Zo vroeg de Kansspelautoriteit aanbieders om vanwege het Besluit Orka rapportages aan te leveren over online reclame-uitingen in de maanden juli, augustus en september. In deze rapportages moesten aanbieders aangeven hoe zij voldoen aan de vereisten die gelden voor online reclame-uitingen onder het Besluit Orka. Ook verzocht de Kansspelautoriteit aanbieders om een overzicht te verstrekken van alle bonussen aan spelers gedurende een bepaalde periode. Doel hiervan was te kunnen bepalen of het verbod op het aanbieden van zogenaamde cashbackbonussen correct werd nageleefd.

De Kansspelautoriteit voerde in 2023 ook een onderzoek uit naar de manier waarop online kansspelaanbieders hun zorgplicht invullen. Nederlandse Loterij werkte hier graag aan mee. Naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek komt de Kansspelautoriteit met aangepaste beleidsregels, omdat ze van mening is dat aanbieders in sommige gevallen op onvoldoende wijze aan hun zorgplicht hebben voldaan. Met deze aangepaste beleidsregels wil de Kansspelautoriteit de open normen in het kader van de zorgplicht aanscherpen en zo meer duidelijkheid geven aan aanbieders.

Consultatie leidraad Wwft

In 2023 nam Nederlandse Loterij deel aan de consultatie voor de nieuwe leidraad Wwft van de Kansspelautoriteit. We gaven aan tegen welke zaken we in de praktijk aanlopen en op welke punten de leidraad verbeterd en verduidelijkt kan worden.

Wet bescherming klokkenluiders

De Wet bescherming klokkenluiders trad op 18 februari 2023 in werking. Melders van misstanden worden hierdoor beter beschermd. Als zij door hun melding benadeeld menen te zijn door hun werkgever, ligt de bewijslast voortaan bij de werkgever. Deze moet aantonen dat dit niet het geval is.

Betere bescherming spelers

Eind december 2023 heeft de minister voor Rechtsbescherming de Kamer geïnformeerd dat hij voornemens is in 2024 met een breed pakket aan maatregelen te komen om spelers van online kansspelen beter te beschermen. Dit betreffen maatregelen die de speler voorafgaand en tijdens deelname aan online kansspelen meer bescherming dienen te bieden. Het gaat onder andere om een maandelijkse stortingslimiet van € 350 voor volwassenen en € 150 voor jongvolwassenen. Indien een speler een hogere limiet wil instellen, moet dit via een persoonlijk contactmoment met de aanbieder gebeuren waarin hij ook gewezen wordt op de gevolgen en de risico’s van het instellen van een hoge limiet. Aanvullend hierop is de Ksa voornemens om strengere kaders in beleidsregels op te nemen, onder meer met een verplichting voor aanbieders om te kijken of een speler financieel niet in de problemen komt wanneer een volwassen speler € 700 in de maand daadwerkelijk stort op de spelersrekening. Bij jongvolwassen spelers (18 tot en met 23 jaar) is dit € 350 in de maand.

Ook heeft de Ksa eind december 2023 de nieuwe Beleidsregels verantwoord spelen in consultatie gebracht. In deze nieuwe Beleidsregels is onder andere opgenomen dat aanbieders van online kansspelen bij stortingen van spelers boven een bepaald bedrag verdere stortingen niet mogelijk maken, of dat ze bekijken dat een speler financieel niet in de problemen komt als meer geld wordt gestort. We doen mee aan de consultatie van deze Beleidsregels. Nederlandse Loterij streeft ernaar de meest verantwoorde online aanbieder te zijn in Nederland en doet er alles aan om spelers een veilige en verantwoorde spelomgeving te bieden. Wij juichen het dan ook toe dat er aandacht is voor de zorgplicht en dat er vanuit de toezichthouder meer duidelijkheid wordt gegeven over wat er van vergunninghouders wordt verwacht bij het invullen daarvan. Wij denken graag mee om te komen tot een werkend en werkbaar kader voor de zorgplicht van online kansspelvergunninghouders. Vooruitlopend op deze nieuwe regelgeving worden al stappen gezet door Nederlandse Loterij om snel tot implementatie over te gaan op het moment dat de inhoud van de nieuwe regelgeving bekend is.

Vooruitblik 2024

Per 1 januari 2024 stijgt het tarief voor de kansspelbelasting met 1 procentpunt en gaat het van 29,5 naar 30,5 procent. De wijziging geldt voor zowel kansspelen op afstand en landgebonden sportweddenschappen als loterijen waar belasting wordt geheven over prijzen hoger dan € 449.

In 2024 ontwikkelen we het interne toezicht verder en verankeren we dit nog steviger in de organisatie. Verder wordt de definitieve leidraad Wwft van kracht en zal de AI Act, die in de komende jaren zijn intrede doet, impact gaan hebben.

In het laatste kwartaal van 2023 voerden we een dubbele materialiteitsanalyse uit. Deze dubbele materialiteitsanalyse zal in 2024 worden afgerond. Verder is het ESG-beleid (Environmental, Social & Governance) in 2023 afgerond. Het klimaatactieplan wat hierop aansluit, zal in 2024 verder worden opgesteld. Vanaf boekjaar 2025 dient Nederlandse Loterij te voldoen aan de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en te rapporteren welke impact onze activiteiten hebben op mens en milieu.